کلینیک دامپزشکی : در طول مدت دوران بارداری فعالیت سگ‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد و تا آخرین روز قبل از زایمان سگ‌ها پیاده روی سبک برای مادر آینده ضروری و پرفایده خواهد بود. در صورت عدم فعالیت در این دوران حیوان چاق شده و به ضعف عضلانی دچار می‌گردد و این امر هم وضعیت زایمان را سخت می‌کند وهم سلامت مادر را به خطر خواهد انداخت .
پیاده روی روزانه برای حیوان باردار ضروری است، اما از اواخر دوران بارداری باید از فعالیت‌های شدید ، جست و خیز حیوان ، پرش از ارتفاع زیاد و انجام حرکات سریع و ناگهانی در روزهای پایانی بارداری و روزهای نزدیک زایمان سگ‌ها که احتمال دارد سلامت جنین‌ها را به خطر بیندازد جلوگیری گردد.
در این روزها بهداشت عمومی و نظافت روزانه نظیر شست و شو، برس زدن و کوتاه کردن ناخن‌ها بدون وارد کردن فشار زیاد به حیوان انجام می‌گردد. توصیه ما به شما این است که در اواسط تا اواخر دوران بارداری ( نزدیک زایمان سگ‌ها) سگ ماده تحت درمان ضد انگلی قرار گیرد. به این علت که این امر نه‌تنها باعث جلوگیری از آلودگی‌های انگلی توله‌ها پیش از تولد می‌گردد . زیرا بعضی از آلودگی‌های انگلی در زمان جنینی و از طریق جفت از مادر به توله‌ها انتقال می‌یابند.
اگر مادر مبتلا به انگل باشد احتمال دارد که تخم انگل‌ها که از مدفوع سگ ماده دفع شده‌اند مادر وارد بدن نوزادان شده ( از طریق مکیدن سینه‌های مادر و یا تماس با او ) و آن‌ها را آلوده کند. جهت درمان ضد انگلی حیوان باردار خود حتماً باید به دامپزشک مراجعه کنید.
پس از 58 الی 72 روز پس از عمل جفت گبری توله‌ها آمادهٔ تولد و ورود به دنیای بیرون از رحم مادر می‌گردند و زایمان سگ‌ها غریزی و بر اساس تعیین زمان ساعت بیولوژیکی بدن مادر شروع می‌گردد. عمل زایمان بین 12 الی 36 ساعت به طول می‌کشد ( به تعداد توله‌ها و سابقهٔ زایمان سگ مادر بستگی دارد ). در مقالهٔ مراحل زایمان سگ‌ها به دلایل تأخیر زایمان سگ‌ها اشاره کردیم و عنوان نمودیم که اگر دلیل تأخیر چیزی جز این موارد باشد باید به دامپزشک مراجعه کنید.
در اغلب موارد سگ مادر بعد از به دنیا آوردن تعدادی از توله‌ها از جا بلند می‌شود و در اطراف می‌گردد، سپس دوباره به محل زایمان بازمی‌گردد و بقیه‌ی توله‌ها را به دنیا می‌آورد. این مسئله کاملاً طبیعی است و جای نگرانی وجود ندارد. پس از تولد توله‌ها، آن‌ها به‌طور غریزی به زیر مادر می‌خزند و از نوک سینه‌ی مادر شیر می‌خورند ( گاهی اوقات برای پیدا کردن نوک سینه‌ها مادر آن‌ها به توله‌های خود کمک می‌کند ).
در صورتی که پس از زایمان سگ‌ها توله‌ای مرده دیدید، آن را به آرامی از لانه سگ‌ها بردارید. حتماً در این هنگام باید مواظب رفتار ناگهانی و واکنش خصمانه‌ی مادر توله‌ها باشید . پس از اطمینان از تولد تمامی توله‌ها به آرامی بستر لانه را عوض کنید و از پوششی نرم ، تمیز و خشکی در کف لانه استفاده کنید.
معمولاً سگ ماده پس از زایمان واژن و زیر دم خود را با لیسیدن تمیز می‌کند. در صورتی که این کار انجام نگردد یا به تعویق بیافتد، شما می‌توانید با استفاده از پارچه‌ای تمیز که مرطوب گشته و مقدار کمی آب گرم پشت مادر را تمیز کنید (ناحیه‌ی واژن را با استفاده از مواد ضدعفونی کننده تمیز کنید تا از بروز عفونت‌ها جلوگیری شود ).
توله‌های تازه متولد شده فاقد قدرت شنوایی ، فاقد قدرت بینایی هستند . احتمال دارد که مادر پس از زایمان احساس ضعف شدید یا خستگی مفرط داشته باشد ، بنابراین در این زمان از ایجاد سرو صدا یا رفت و آمد در اطراف لانه خودداری کرده و بگذارید پس از زایمان سگ‌ها مدتی بخوابند.
استفاده از شیر و غذاهای پرانرژی پس از زایمان برای مادر بسیار پرفایده هستند و به افزایش شیر مادر کمک می‌کنند. در صورتی که پس از زایمان سگ‌ها و یا در روزهای ابتدایی شیردهی مادر کسل یا بی‌حال است و یا در ایستادن و حفظ تعادل خود دچار مشکل می‌باشد، به احتمال بالا دچار کمبود کلسیم پس از زایمان ( یا تب شیر ) شده است. تب شیر در اثر کاهش ذخیره‌ی کلسیم بدن مادر و به دلیل از دست دادن مقدار زیادی کلسیم در طول مدت زایمان سگ‌ها و همین‌طور عدم آمادگی بدن مادر برای تأمین کلسیم مورد نیاز موجود در شیر و یا عدم توانایی در دریافت آن از طریق غذاها ایجاد می‌گردد . اگر تب شیر با دادن غذاهای مقوی و سرشار از کلسیم بر طرف نگردد باید حتماً به دامپزشک مراجعه کرده یا با دامپزشک مشورت کنید. علاوه بر مواردی که ذکر کردیم احتمال زمین گیری یا تشنج مادر نیز وجود دارد ( در حد احتمال ) که به درمان فوری و به‌موقع نیازمند می‌باشد.